در این پست قصد دارم به شما بگویم که در چه سنی می‌توانید بهترین موفقیت را در المپیک کسب کنید و تا چه سنی می‌توانید برای قهرمانی در المپیک و رسیدن به سطح المپیک ورزش کنید. با من همراه باشید. من محمد موسوی هستم، مربی رسمی فدراسیون ورزش‌های رزمی و کارشناس ارشد تربیت بدنی.
بهترین سن برای شروع
در طول یک ماه گذشته که مسابقات المپیک برگزار شد، بیش از هزار کامنت در سایت دریافت کردیم که از ما می‌پرسیدند از چه سنی می‌توان این ورزش‌ها را آغاز کرد تا به قهرمانی در المپیک رسید، به‌ویژه ورزشی مانند تکواندو که یک ورزش رزمی است. بسیاری از افراد سن خود و شرایط‌شان را مطرح کرده و می‌خواستند بدانند آیا در این سن می‌توانند موفق شوند یا خیر. از اینکه “چگونه سهمیه المپیک بگیریم” یا “چطور در المپیک شرکت کنیم” گرفته تا سوال درباره راه‌های قهرمانی در المپیک
اگر فرزندی دارید یا کسی را می‌شناسید که قصد دارد برای کودکی هدف‌گذاری ورزشی انجام دهد، بهترین سن برای شروع ورزش بین ۵ تا ۷ سالگی است. اما در این سن، بهتر است با ورزش‌های پایه‌ای مانند شنا، ژیمناستیک و سایر ورزش‌های ساده و پایه‌ای آغاز کنید.
بعد در سنین ۱۰ تا ۱۲ سالگی، زمانی که کودک به این سن رسید، می‌توانید او را به سمت ورزش‌های تخصصی هدایت کنید. از سن ۹ سال به بعد، امکان شروع تمرینات در ورزش‌های تخصصی وجود دارد. این ورزش‌های تخصصی می‌تواند شامل کشتی، ژیمناستیک، تکواندو و سایر ورزش‌های مشابه باشد، بسته به علاقه و استعداد کودک دارد.
کشف استعداد (چگونه سهمیه المپیک بگیریم)
حالا به طور تخصصی‌تر به موضوع ورزش‌های رزمی می‌پردازیم، اما ابتدا به صورت کلی به نکاتی اشاره می‌کنیم که برای افرادی که قصد دارند به سطح قهرمانی در المپیک برسند، اهمیت دارد. در این سن که فرایند شروع ورزش را آغاز می‌کنید، ابتدا باید استعداد شما کشف شود. برای سنجش استعداد، خوشبختانه در ایران مراکزی وجود دارند که می‌توانند در این زمینه کمک کنند؛ از جمله مراکز پایش تندرستی که به استعدادیابی کودکان می‌پردازند.
این مراکز می‌توانند وضعیت جسمانی کودک را ارزیابی کنند، مانند بررسی آسیب‌های احتمالی، مشکلات زانو، ستون فقرات، و استایل بدن. سپس با استفاده از حرکات اصلاحی و همکاری با مربیان متخصص، ابتدا استایل کودک را بهبود بخشیده و سپس او را به سمت ورزش‌هایی هدایت کنند که در آنها می‌تواند موفق شود.
هرچند برخی دستگاه‌های تخصصی‌تر برای استعدادیابی در ایران موجود نیستند، اما با انجام برخی تست‌ها و ارزیابی‌ها می‌توانیم تا حدی در زمینه شناسایی استعدادها کمک کنیم. شاید ۱۰ تا ۲۰ درصد موفقیت به استعداد فرد بستگی داشته باشد و ۸۰ درصد دیگر به تلاش و پشتکار او مرتبط است.
بنابراین، ما باید تمرکز خود را بر روی آن ۸۰ درصد تلاش قرار دهیم. زمانی که کودک در سن ۱۰ تا ۱۲ سالگی به باشگاه تکواندو می‌رود و تمرینات خود را آغاز می‌کند، این شروع نیازمند یک مربی حرفه‌ای است. وقتی به سطح المپیک و قهرمانی در المپیک فکر می‌کنید، یعنی در مسیر حرفه‌ای قرار گرفته‌اید و این مسیر حرفه‌ای نیازمند برنامه‌ریزی دقیق است.
برای موفقیت در این مسیر، نیاز به تغذیه مناسب، تمرینات اصولی، مربی مجرب، و ریکاوری‌های موثر دارید و همه این موارد باید به‌صورت هماهنگ و منظم دنبال شوند. زمانی که به سطح یک ورزشکار المپیکی می‌رسید، ورزش نه تنها شغل و کار شما، بلکه تمام زندگی شما می‌شود.
بنابراین، اگر همزمان مشغول به تحصیل یا انجام کارهای دیگر هستید، باید به این نکته توجه کنید که نمی‌توانید به طور همزمان در دو مسیر کاملاً مجزا به موفقیت برسید. این به معنای کنار گذاشتن کامل تحصیل نیست، اما نمی‌توان انتظار داشت که هم رتبه یک کنکور شوید و هم به قهرمانی در المپیک دست یابید. برای رسیدن به چنین اهداف بزرگی، تمرکز و تعهد کامل به مسیر ورزشی ضروری است.
هدف گذاری صحیح
اگر این دغدغه و سوال را دارید که چگونه در المپیک شرکت کنیم؟ باید از همین ابتدا هدف مشخصی را برای خود انتخاب کنید و در کنار آن زندگی روزمره را ادامه دهید. اما این هدف باید مهم‌ترین اولویت شما باشد و تمامی تلاش‌ها و تصمیم‌ها در جهت دستیابی به آن هدف متمرکز شود. با افزایش سن و تمرینات مداوم، تحت نظر یک مربی مجرب، پس از سه تا چهار سال تمرین مستمر، می‌توانید وارد رقابت‌های مختلف شوید.
این رقابت‌ها از سطح مسابقات درون باشگاهی و منطقه‌ای شروع می‌شود و با ادامه تمرینات و کسب تجربه، به مسابقات استانی و سپس کشوری می‌رسید. برای قهرمانی در المپیک و قهرمان شدن در خارج از مرزهای ایران، ابتدا باید در کشور خودتان به بهترین سطح برسید؛ یعنی قبل از هر چیز، باید قهرمان کشور خود باشید و در رقابت‌های ملی بهترین عملکرد را نشان دهید.
پس از دستیابی به این مرحله، می‌توانید به رقابت‌های بین‌المللی فکر کنید و تلاش کنید تا به عنوان نماینده‌ای قدرتمند از کشور، برای قهرمانی در المپیک در مسابقات جهانی به موفقیت برسید.
بنابراین، نباید از همین حالا تنها یک هدف بلندمدت مانند قهرمانی در المپیک را برای خود تعیین کنید و فقط به تمرین برای آن فکر کنید، مثلاً برای ۸ سال آینده. در حال حاضر، اگر قهرمان استانی هستید، هدف شما باید قهرمانی در سطح کشور باشد. اگر قهرمان باشگاه هستید، هدف شما باید رسیدن به قهرمانی استان باشد.
پس از اینکه این اهداف کوتاه‌مدت را یکی پس از دیگری محقق کردید، می‌توانید به بازی‌های آسیایی فکر کنید و هدف شما کسب مقام در آن رقابت‌ها باشد. سپس نوبت به رقابت‌های جهانی می‌رسد، و در نهایت، هدف نهایی شما باید قهرمانی در المپیک باشد. به همین دلیل، ابتدا اهداف کوتاه‌مدت و دست‌یافتنی را برای خود تعیین کنید تا بتوانید با تلاش و پشتکار آنها را محقق کنید.
اگر تنها به هدف قهرمانی در المپیک فکر کنید و در یک مسابقه کشوری شکست بخورید، ممکن است کاملاً از اهداف و انگیزه‌هایتان دست بکشید. اما اگر هدف را ابتدا روی موفقیت‌های ملی متمرکز کنید، حتی در صورت شکست، همچنان برای دستیابی به آن تلاش خواهید کرد، زیرا به آن نزدیک شده‌اید و همچنان در مسیر پیشرفت قرار دارید.
حال ببینیم در چه سنی می‌توان این ورزش را آغاز کرد. سنین ۱۰ تا ۱۳ سالگی، بهترین زمان برای شروع ورزش است. البته تا سنین ۱۶، ۱۷ و حتی ۱۸ سالگی هم بستگی به تلاش و کوشش شما دارد و همچنان می‌توان به موفقیت دست یافت.
در اینجا می‌خواهم به نکته‌ای اشاره کنم که شاید بسیاری از افراد با آن موافق نباشند، اما بر اساس تجربیات شخصی خودم می‌گویم: حتی در حدود سنین ۲۰ تا ۲۲ سالگی نیز امکان دارد که بتوانید قهرمان کشور شوید. البته این نکته بیشتر به برخی از رشته‌ها مربوط است.
ما رشته‌هایی داریم که آمادگی بدنی و سن در آنها چندان تأثیرگذار نیستند، مانند تیراندازی با کمان و دیگر رشته‌هایی که نیاز به آمادگی بدنی بسیار بالا ندارند. به عنوان مثال، در رشته تیراندازی، چهار سال پیش یکی از ورزشکاران ایرانی با سنی بالای ۴۰ سال موفق به کسب مدال طلا شد.
به یاد داشته باشید، شما نمی‌توانید به قهرمانی در المپیک دست پیدا کنید مگر اینکه ابتدا قهرمانی در آسیا و جهان را به دست آورده باشید. بنابراین، ابتدا اهداف کوچک‌تر را محقق کنید و بعد به سوی آن اهداف بزرگ‌تر حرکت کنید.
۳ نکته برای کسب سهمیه المپیک و قهرمانی در المپیک
- نکته اول:
مشکل اولیه کسانی که بالاتر از ۱۷ یا ۱۸ سال سن دارند، این است که اگر بخواهید با افرادی رقابت کنید که حدود هفت یا هشت سال از شما جلوتر هستند، این افراد نه تنها سال‌ها تمرین کرده‌اند، بلکه تجربه‌های زیادی در مسابقات به دست آورده‌اند. آنها ساعت‌ها در باشگاه تمرین کرده‌اند، وزنه زده‌اند، میت زده‌اند، اسپارینگ کرده‌اند و به‌طور کلی با تمام سختی‌های این مسیر آشنا شده‌اند.
برای رسیدن به سطح این افراد، و مبارزه با آنها شما هم باید به همان میزان تلاش کنید، بلکه بیشتر. اگر آنها طی هفت سال هر هفته ۱۰ ساعت تمرین کرده‌اند، شما باید هر هفته ۷۰ ساعت تمرین کنید تا بتوانید در مسابقه با آنها رقابت کنید. بنابراین، این مسیر برای شما سخت‌تر خواهد بود، اما اگر اراده قوی داشته باشید، می‌توانید به موفقیت دست پیدا کنید. این نکته بسیار مهمی است که باید به آن توجه کنید.
- نکته دوم:
دومین نکته‌ای که باید به آن توجه کنید این است که با افزایش سن، فرآیند یادگیری به‌طور طبیعی سخت‌تر می‌شود. یک کودک یا نوجوان به‌دلیل ویژگی‌های بدنی و ذهنی خاص خود، تکنیک‌های ورزشی را راحت‌تر و سریع‌تر یاد می‌گیرد. این به دلیل ساختار فیزیکی بدن و همچنین کاهش دغدغه‌های روحی و روانی در این سنین است.
در مقابل، وقتی شما ۱۸ یا ۱۹ ساله هستید، با مسائل مختلفی مانند کار، دانشگاه، تحصیل و فعالیت‌های جانبی دیگری مانند استفاده از فضای مجازی روبه‌رو هستید. این دغدغه‌ها می‌توانند تمرکز شما را کاهش دهند و یادگیری تکنیک‌های جدید را برای شما دشوارتر کنند.
بنابراین، برای قهرمانی در المپیک باید به تقویت روحی و روانی خود توجه ویژه‌ای داشته باشید. برای رسیدن به هدف قهرمانی، لازم است که ذهن خود را از عوامل مزاحم پاک کنید و تمرکز خود را بر یادگیری و تمرینات ورزشی متمرکز کنید. این امر نیازمند تلاش و انگیزه‌ای قوی‌تر است تا بتوانید بر موانع پیش روی خود غلبه کنید.
- نکته سوم:
نکته آخر که می‌خواهم به آن اشاره کنم، این است که ممکن است برخی افراد نظر دیگری داشته باشند و بگویند که این گفته‌ها نادرست است. ممکن است افرادی باشند که ادعا کنند در سنین ۲۸ یا ۳۰ سالگی قهرمان شده‌اند یا در این سنین شروع به تمرین کرده‌اند.
بله، ممکن است آنها موفق شده باشند، اما نکته‌ای که باید در نظر داشته باشید این است که این موفقیت‌ها ممکن است در سطح ملی یا در رشته‌هایی باشد که در سطح المپیک قرار ندارند. برای رشته‌هایی مانند کشتی و تکواندو، که در سطح المپیک مطرح هستند، مسیر رسیدن به قهرمانی بسیار دشوارتر است.
برای مثال، فردی که در کیک بوکسینگ یا موی تای به موفقیت‌های بزرگ دست یافته، ممکن است از سن ۲۳ یا ۲۴ سالگی شروع به یادگیری و تمرین کرده باشد. این فرد، با گذشت ۴ یا ۵ سال، در سازمان‌های بزرگ بازی می‌کند و موفقیت‌های زیادی کسب کرده است.
بنابراین، برای رسیدن به سطح قهرمانی در المپیک، باید در نظر داشته باشید که این مسیر بسیار سخت و پرچالش است و نیازمند تلاش و تمرین طولانی‌مدت است.
قهرمانی در المپیک
مسیر رسیدن به قهرمانی در المپیک با مسیر موفقیت در ورزش‌هایی مانند کیک بوکسینگ یا موی تای متفاوت است. در ورزش‌های رزمی مانند موی تای و کیک بوکسینگ، ممکن است با شکست در یک سازمان یا مسابقه مواجه شوید، اما می‌توانید به سازمان یا مسابقات دیگری بروید و شانس خود را امتحان کنید. در این ورزش‌ها، مسیر موفقیت ممکن است شامل چندین مرحله و فرصت باشد.
برخلاف این رشته‌ها، در ورزش‌هایی مانند تکواندو، مسیر انتخاب برای تیم ملی بسیار پیچیده‌تر است. برای رسیدن به تیم ملی، لازم است که تمام مراحل و آزمون‌ها را با موفقیت پشت سر بزارید و به عنوان بهترین شناخته شوید. به عنوان مثال، در کشتی، ممکن است برای انتخاب در وزن ۷۰ کیلوگرم، با رقبایی مانند حسن یزدانی که تجربه بسیار بالاتری دارند، رقابت کنید.
بنابراین، رسیدن به المپیک در سنین بالاتر از ۲۷، ۲۸ یا ۳۰ سالگی بسیار دشوار است. با این حال، اگر سن شما زیر ۳۰ سال است، به ویژه در سنین ۲۵ تا ۲۸ سالگی، می‌توانید در ورزش‌های مختلف به موفقیت‌های قابل توجهی در سطح استانی و کشوری دست یابید، به ویژه در ورزش‌های رزمی.
تجربیات من، شاگردانی بوده‌اند که در سنین ۲۸ یا ۲۹ سالگی شروع به یادگیری کیک بوکسینگ کرده‌اند و حتی در سن ۳۲ سالگی موفق به کسب مقام‌های کشوری شده‌اند. این مسیر ممکن است با مسیرهای ورزش‌های المپیکی مانند تکواندو متفاوت باشد. در رشته‌های المپیکی، احتمال موفقیت برای افرادی که بالای ۲۲ یا ۲۳ سال سن دارند، به طور قابل توجهی کاهش می‌یابد.
افرادی که در سنین ۱۷ تا ۲۲ سال هستند، باید چندین برابر بیشتر از این افراد تلاش کنند تا به موفقیت برسند. اگر شما در این سنین قرار دارید و می‌خواهید وارد این مسیر شوید، باید ارزیابی دقیقی از انگیزه و توانایی‌های خود داشته باشید. اگر انگیزه و پشتکار قوی دارید، با تلاش به موفقیت خواهید رسید.
اما اگر احساس می‌کنید این مسیر برای شما بسیار دشوار است و تنها به عشق قهرمانی وارد شده‌اید، ممکن است بهتر باشد رشته‌های دیگری را انتخاب کنید که فیلترهای کمتری دارند و رقابت در آنها ساده‌تر است، با تعداد نفرات کمتر و مسابقات داخلی بیشتری که فرصت‌های بیشتری برای کسب قهرمانی به شما می‌دهد.
